Eetbare wilde planten in de permacultuur tuin

Eetbare wilde planten in de permacultuur tuin

In een permacultuur tuin reserveer je altijd een deel waar je de natuur helemaal haar gang laat gaan en waar je niet of nauwelijks ingrijpt. Dit noem je de ‘zone 5’. Op deze plek kun je leren van de natuur door te observeren welke spontane processen er allemaal plaatsvinden. Ook al is deze zone niet direct voor de productie bedoeld, toch zijn hier heel wat eetbare wilde planten te vinden.

En het leuke is dat deze wilde planten vaak al te oogsten zijn in het hele vroege voorjaar, op een moment dat er in de moestuin nog niet zoveel opbrengst is. In dit artikel laat ik een aantal voorbeelden zien van eetbare wilde planten die we uit de zone 5 oogsten bij permacultuur boerderij Het Moeras.

Permacultuur zone 5

Ruim twintig jaar geleden hebben we achter onze boerderij een poel laten graven en het gebied er omheen ingeplant met inheemse bomen en struiken. Sinds die tijd hebben we de natuur grotendeels haar gang laten gaan. Het enige onderhoud dat we hier doen is het maaien van een paadje en het riet in de poel. In deze twintig jaar is hier een heel mooi ecosysteempje ontstaan dat in de zomer een beetje aandoet als een mini oerwoud.

We kunnen hier veel leren over welke plantensoorten het goed doen in onze omgeving, hoe de samenstelling van de soorten verandert naarmate het ecosysteem zich ontwikkelt en hoe de natuur een gezonde bodem opbouwt. Daarnaast is het een heerlijk plekje om je op een warme zomerdag even terug te trekken in de schaduw van de bomen en te genieten van de mysterieuze sfeer die er soms hangt.

Permacultuur zone 5 in het voorjaar

Zone 5 in het voorjaar

Eetbare wilde planten als aanvulling op de moestuin

Maar naast dit alles valt er dus ook van alles te eten in deze natuurzone. Het mooie is dat al deze soorten hier groeien zonder dat we er ook maar iets aan hoeven te doen behalve oogsten. Dit in tegenstelling tot de moestuin waar we moeten zaaien, planten, onkruid wieden, water geven en bemesten.

Een gratis oogst dus en één die meestal ook nog veel meer vitaminen en mineralen bevat dan de groenten in de moestuin. Ook is het moment dat de eerste van deze planten te oogsten zijn gunstig. Dit is namelijk al vroeg in het jaar als er in de moestuin nog niet zoveel diversiteit te vinden is, een mooie aanvulling dus!

Eetbare wilde planten in zone 5

Eetbare wilde planten in zone 5

De favorieten

Er staan in de zone 5 veel meer eetbare wilde planten dan we ook daadwerkelijk regelmatig gebruiken. Het is een hele lijst: speenkruid, hop, zevenblad, look zonder look, daslook, paardenbloem, brandnetel, lisdodde, vlier, hazelaar. Ook groeien er een aantal eetbare paddenstoelen, namelijk judasoor, oesterzwam, zadelzwam en parasolzwam.

De soorten die we het vaakst oogsten zijn: hop, speenkruid, zevenblad en hazelnoten. In de toekomst zal daslook hier ook zeker bij horen, maar die moet zich nog wat meer uitbreiden voordat we er meer van kunnen oogsten.

Hop scheuten

Hop

Hop is zeker favoriet. We oogsten in het voorjaar de scheuten die heerlijk zijn om te stomen of te roerbakken. Qua bereiding is het enigszins vergelijkbaar met asperge, maar de hopscheuten zijn er al veel vroeger bij dan de asperges uit de moestuin.

Gebakken speenkruid met judasoor

Gebakken speenkruid met judasoor

Speenkruid

Speenkruid hoort bij de favorieten omdat dit één van de eersten is die we kunnen oogsten aan het eind van de winter. In speenkruid zit veel vitamine C en het is dus een mooie aanvulling op late winter salades. Tot de bloei, want daarna moet je speenkruid niet meer eten.

Zevenblad oogsten

Zevenblad

Ook zevenblad is er vroeg bij en juist de jonge blaadjes zijn het lekkerst. Het bevat veel vitaminen en mineralen en dus vind je hem bij ons regelmatig in de stampot in het voorjaar.

 

Hazelnoot oogst 2019

Hazelnoot oogst 2019

Hazelnoten

Het zou geen verassing moeten zijn dat de hazelaar het bij ons zo goed doet. In onze omgeving zijn de schillen aangetroffen in haardkuilen van jager verzamelaars die hier 9000 jaar geleden  al leefden. Die traditie zetten we graag voort!

Naast onze favoriete eetbare wilde planten oogsten we ook af en toe look zonder look, vlierbloesem en bessen en wat eetbare paddenstoelen.  Alles bij elkaar is dat een mooie diverse toevoeging op de oogst die we van de rest van het land halen.

Zadelzwam

Zadelzwam

 

Ben je benieuwd naar de zone 5 bij ons op de boerderij? Kom dan eens naar een rondleiding. Wil je weten welke lessen je kunt leren van de natuur in zone 5? Kom dan naar een permacultuur introductiecursus, waar je onder andere leert de natuur te observeren.

Heb jij ook een plek met wilde natuur in je tuin of bij je in de buurt? Kijk dan eens welke eetbare wilde planten daar groeien, grote kans dat er meer te vinden is dan je denkt!

Arthur Buitelaar
arthurbuitelaar@gmail.com