Om het werk in de moestuin lichter te maken heb ik aan het begin van mijn moestuin carrière besloten om te gaan mulchen in plaats van spitten. Vooral de oudere moestuiniers waar ik het “vak” van heb geleerd zweren bij spitten. Maar als beginnend moestuinmeisje zag ik het niet zitten om jaarlijks 200 vierkante meter om te spitten dus verdiepte ik me in het mulchen van de bodem. Wie niet sterk is moet slim zijn.
De “oude garde” zag met lede ogen aan dat mijn tuin onder de compost verdween. Soms met ongevraagd advies. “Dat moet je niet doen meisje, dat is helemaal niet goed voor je tuin. Die grond moet gekeerd worden, alleen dan wordt hij ververst en luchtiger”…
Tja… eigenwijs hé. Toch doen.
Mulchen
Mulchen betekent niets anders dan de bodem bedekken. Het is dé techniek om natuurlijker te tuinieren. Een bedekte bodem is altijd beter dan een kale bodem.
Voordelen van mulchen
- Bescherming van tegen de bodem tegen invloeden van zon, wind en regen. Zo voorkom je uitdroging van de grond, uitspoelen van voedingsstoffen en dichtslaan van de grond.
- Verbetering bodemstructuur.
- Onderdrukken van onkruid.
- Stimuleren van het bodemleven.
- Voeding voor de bodem door na afbraak van het mulch materiaal.
Bij mulchen is het belangrijk dat de laag die je gebruikt ook dik genoeg is.
Fijn materiaal (bijvoorbeeld grasmaaisel) mag tot vijf centimeter dik worden aangebracht. Grof materiaal tot tien centimeter.
Welke materialen kan je gebruiken?
- Blad
- Compost
- Oogst resten
- Stro en hooi
- Grasmaaisel
- Snoeiafval, eventueel gehakseld
- Brandnetel of smeerwortel
- Kartonnen dozen
Tip
Als je duurzaam wilt tuinieren, gebruik dan vooral datgene wat je niet meer gebruikt of toch weg zou gooien. Kijk op een andere manier naar materiaal. Waarom zou je het hooi uit je kippen- of konijnenhok weggooien? Gebruik het om te mulchen onder bijvoorbeeld je fruitbomen.
Hoe voorkom je plagen van muizen of een toename van slakken?
De mulchlaag wordt door allerlei beestjes als schuilplaats gebruikt. Regelmatige controle is dan ook gewenst. Alleen dan kan je op tijd bijsturen, door de mulchlaag af en toe te verstoren of weg te halen. Mulch op sommige plekken tijdelijk, bijvoorbeeld op je aardbeienbed tijdens de groei van de aardbeien.
Ik gebruik graag grasmaaisel rond kwetsbare pas uitgeplante plantjes in het voorjaar, bijvoorbeeld courgette planten. Mulchen voorkomt slakkenvraat. Als het regent werkt dit helaas minder goed, de graslaag wordt dan gladder en slakken hebben minder moeite met het passeren van de graslaag. Regelmatig (dun) aanvullen van de laag of de laag verstoren is dan effectief.
Wat kan je beter niet doen?
Gebruik liever geen dikke laag grasmaaisel. Dit gaat broeien en wordt een stinkende massa waarin schimmels ontstaan. Kies bij het mulchen met gras voor dunne laagjes die je steeds aanvult. Mulch niet met gras tussen bladgewassen, tenzij je het geen probleem vindt om gras uit je rucola te vissen. Kies dan liever voor karton of compost. Om houtsnippers te verteren is stikstof nodig, daardoor is er minder stikstof beschikbaar voor je planten. Daarom kies ik niet voor houtsnippers in de buurt van planten, je kan dit dan beter gebruiken voor bijvoorbeeld de paden.
Heb je huisdieren? Kies dan niet voor mulchen met cacaodoppen. Ze bevatten de gevaarlijke stof theobromine en dieren kunnen daar heel ziek van worden en zelfs dood van gaan.
Gebruik liever geen mulchlaag met onkruidzaden. Tijdens een lange droge periode kan je na het schoffelen het onkruid laten liggen als mulchlaag, maar als het veel regent kan je het beter opruimen om te voorkomen dat het weer aangroeit.
Wanneer mulchen?
Mulchen kan altijd, in ieder deel van het jaar. Zelf bedek ik als sluitstuk van het moestuinjaar ieder najaar de moestuin met compost, bij voorkeur in november. De tuin is dan zo goed als leeg en er ligt meestal nog geen sneeuw. Ik gebruik hiervoor gemeente compost. Gratis, altijd voorhanden en dichtbij. Gemeentecompost wordt op hoge temperaturen verhit waardoor het geen onkruidzaden meer bevat. Ik maak ook mijn eigen compost dat ik het hele jaar door op de moestuin aanbreng als er een vak leeg is na de oogst. Door dit voortdurend aan te vullen blijft de bodem gezond en voedzaam.
