07 jun Een permacultuur tuin voor de luie moestuinder
Hoe wordt je een luie moestuinder? Hoe kun je moestuinieren zonder elk jaar opnieuw te zaaien? Welke planten zet je in een permacultuur tuin?
Sinds dit jaar hebben we een eigen moestuin en ik ben er achter gekomen dat ik het zorgen voor de plantjes erg leuk vind om te doen.
Ze krijgen elke dag een portie liefde en aandacht.
Niet iedereen heeft tijd of zin om redelijk wat tijd met moestuinieren bezig te zijn.
Maar gelukkig kun je ook op een andere manier zelf groente en kruiden telen.
Namelijk op de luiere manier. Door gebruik te maken van zelfzaaiers, vaste eetbare planten en wilde eetbare planten in je permacultuur tuin. In een andere blog zal ik het nog hebben over mulchen waardoor je ook minder hoeft te doen doordat mulch onkruid tegenhoudt. Ook een polycultuur zal dan aan bod komen, je kunt bijvoorbeeld 10 verschillende zaden door elkaar zaaien op één bed en hier van mei t/m oktober kilo’s van oogsten. En het voedselbos komt ook nog aan bod.
Zelf maak ik het liefst de combinatie tussen bepaalde groente elk jaar zaaien in onze permacultuur tuin en in de toekomst het grootste gedeelte van mijn groente op de ‘luie manier’ telen.
Zelfzaaiers in de moestuin
Zelfzaaiers komen vanzelf op waardoor ze eerder groeien en sterker zijn. Ze zijn aangepast aan jouw omgeving. Uit ervaring van anderen hoor ik dat de spontaan opgekomen groente/kruiden veel minder door slakken wordt opgegeten. Je hoeft niet elk jaar te zaaien, de plant doet dit voor jou. Een belangrijk punt: je moet de groente/kruiden natuurlijk wel laten doorschieten en zaad laten krijgen.
Alleen de soorten die als winterhard bekend staan kunnen zichzelf uitzaaien. Sommige planten kunnen ook echt gaan woekeren, dan moet je ingrijpen door genoeg te wieden en deze op te eten.
Niet bij alle groente is het handig om ze zelf te laten uitzaaien. Vooral pompoenen, courgettes en komkommers zijn gevoelig voor kruisbestuiving waardoor je ras niet meer zuiver is en je een heel ander soort krijgt.
Zelfzaaiers zijn onder andere: sla, dille, kervel, amarantmelde, kamille, bieslook, eetbare crysant, kliswortel, koriander, lepelblad, goudsbloemen, pastinaak, rode biet, lepelblad, kaasjeskruid, Oost-indische kers, peterselie, postelein, raapsteel, Nieuw-Zeelandse spinazie, komkommerkruid, rucola, snijbiet, snijselder, tuinkers, tuinmelde, pimpernel, winterpostelein, zwartmoeskervel.
Ook zijn er kruiden die zich vanzelf vermeerder door de uitlopers. Als je eenmaal munt hebt aangeplant in je tuin heb je meteen je eigen munt kwekerij, zo goed vermeerdert munt zich.
Of bijvoorbeeld de aardpeer die eenmaal ergens gepoot blijft geven omdat je altijd een stukje aardpeer vergeet 🙂
Denk wel goed na over waar je deze zelfzaaiers neerzet, omdat ze door je moestuin kunnen dansen.
Vaste eetbare planten
Vaste eetbare planten zaai of plant je één keer en blijven oogst geven. Een mooie match met een voedselbos of je kunt een gedeelte van de permacultuur moestuin reserveren voor deze schatten.
Sommige zijn tevens wilde eetbare planten, maar zijn ook goed te telen in eigen (permacultuur) tuin. Of ze zijn oorspronkelijk wild maar komen niet vaak voor. Ik heb gekozen voor diegene die redelijk wat oogst geven of lekker smaken. Er staat geen fruit bij deze lijst, maar klein fruit is natuurlijk ook een perfecte combinatie in de moestuin. Bijvoorbeeld in de borders/randen, als afscheiding.
Vaste kruiden en vaste eetbare planten: asperges (groen en paars), artisjok, bloedzuring, bronze venkel, bijvoet, bamboe, Brave hendrik, chinese bieslook, citroenmelisse, daglelie, duizendblad, dropplant, daslook, Egyptische ui, eeuwig moes, hosta, hemelsleutel, nine star perennial broccoli, kleine pimpernel, kardoen, kaasjeskruid, kardoen, kraailook, lavendel, look zonder look, marjolein, mierikswortel, maggiplant, diverse soorten munt, oerprei, oregano, rankspinazie, rozemarijn, rode melde, rabarber, roomse kervel, struisvaren (opgerold), splijtkool, Siberische reuzenbieslook, tijm, veldzuring, waterkers, wilde rucola, wilde venkel, Welsh Onion, zwartmoeskervel, zeebiet, zeevenkel, zeekool, zeesnijbiet, zoutmelde, zonnewortel.
Deze lijst is niet compleet. Heb je een aanvulling? Stuur me dan een berichtje: marin@wildeschool.nl
Wilde eetbare planten
En natuurlijk mijn grootste passie: de eetbare wilde planten die vanzelf groeien zonder dat je ze water geeft of dat ze extra voeding nodig hebben. Slakken eten kwetsbare, jonge planten en zitten minder op de wilde planten. Ook geven de wilde planten overvloed waardoor een beetje slakkenvraat niet erg is. En er is ontzettend veel diversiteit, als één soort plant opgegeten is, zijn er nog honderden soorten over. Of vind je ze in een ander gebied. Lekkere wilde planten die overal groeien: brandnetels, zevenblad, duizendblad, look zonder look, weegbree, madeliefje, dovenetel, witte en rode klaver, hondsdraf, kleefkruid, kleine veldkers en paardenbloem. Maar er zijn er nog honderden anderen.
Wilde eetbare planten in de moestuin komen vanzelf op. Als ze niet teveel woekeren laat ik ze gewoon staan. Ze zijn voor mij net zo belangrijk als de spinazie die er naast staat.
Onkruiden die op komen in de moestuin en die ik laat staan om van te oogsten: vogelmuur, herderstasje, melde (voorloper van spinazie), knopkruid, kleine veldkers en nog meer.
In de Wilde podcast met Laurette van Slobbe vertelt ze welke wilde kruiden ze op akkertjes teelt. Bijvoorbeeld look zonder look, grote klis, brandnetels of engelwortel. Je beluistert de aflevering hier.
Zomerkruidencursus
Wil je weten wat je de komende maanden in de natuur kan oogsten? Volg dan de online Zomercursus Wildplukken & Koken. Hierin ontdek je de wilde planten die je in de maanden juni, juli, augustus en september kan vinden en wat je er in de keuken mee kan maken.
Foto bovenaan: Sylvia´s Permatuin, Exmmora in Friesland. Bron