Mondspoelmiddel & keelspray

Een thee, infusie of decoct kun je, naast kruidenthee, ook voor andere kruidenmiddelen gebruiken, zoals een mondspoelmiddel of keelspray! Ik dit hoofdstuk leg ik je uit waar je deze kruidenmiddelen voor gebruikt en hoe je ze zelf maakt.

 

Mondspoelmiddel

Een mondspoelmiddel is, zoals het woord al zegt, een middel dat je gebruikt om je mond mee te spoelen. Dit heeft vaak een antibacteriële en reinigende werking. Je zult er vast wel eens reclames van gezien hebben of ze in het supermarkt schap hebben zien staan. Commerciële mondspoelmiddelen bevatten echter vaak vrij agressieve en toxische ingrediënten die de natuurlijke balans in de mond op de lange termijn juist verder kunnen verstoren. Daarnaast is het helemaal niet nodig om onnatuurlijke ingrediënten te gebruiken, want de kruiden kunnen ons ook hier prachtig van dienst zijn!

 

Waar kun je een mondspoelmiddel voor gebruiken?

  • Voor algemene reiniging van de mond, bijvoorbeeld na het tandenpoetsen of na een maaltijd.
  • Na het trekken van tanden of kiezen, om ontsteking tegen te gaan en herstel van het tandvlees te ondersteunen. Het spoelen helpt ook om te voorkomen dat er stukjes voeding achter blijven in de mond. Hiermee kun je vanaf de tweede dag na de ingreep mee beginnen en daarna minstens een week blijven doen. Toen ik zelf mijn verstandskies liet trekken, spoelde ik iedere dag na het tandenpoetsen en na iedere maaltijd met het mondspoelmiddel dat je hieronder leert maken. Dit werkte erg goed.   
  • Bij tandvleesontsteking of andere irritatie in de mond, zoals aften. Een mondspoelmiddel kan hierbij verlichting brengen en de genezing bevorderen.

 

Hoe maak je een mondspoelmiddel?

Een mondspoelmiddel is één van de simpelste kruidenmiddelen om te maken en te gebruiken. Je gebruikt hier een infusie of een decoct voor, afhankelijk van de kruiden die je kiest. Veelgebruikte kruiden voor een mondspoelmiddel zijn Salie, Duizendblad en Tijm. Hieronder vind je de instructies.

Instructies:
  1. Maak een infusie of decoct van de kruiden die je gekozen hebt en laten trekken of koken met de deksel erop. Voor een infusie raad ik aan om het een nachtje te laten trekken en voor een decoct zo’n 15 minuten zachtjes te laten koken. Maak 500 ml tot 1 liter, afhankelijk van hoeveel je het wilt gaan gebruiken. Het blijft zo’n 2 tot 3 dagen houdbaar.
  2. Schenk de thee door een zeefje in een schone glazen pot en dek het af.
  3. Hier kun je vervolgens 2 of 3 dagen lang, meerdere keren per dag, kleine hoeveelheden uitschenken waar je vervolgens mee kunt spoelen.
  4. Een extra optie is dat je zeezout toevoegt aan de infusie of het decoct. Dit heeft een antibacteriële en ontstekingsremmende werking en wordt ook wel een zoutoplossing genoemd. We gebruiken een afgestreken theelepel op 200 ml water. Dit kun je bijvoorbeeld al aan de pot met thee toevoegen, maar dan moet je wel steeds goed roeren voor gebruik.
  5. Bewaar de thee liever niet in de koelkast omdat koud water voor veel mensen te gevoelig is om mee te spoelen. 

 

In de Klachten & Kruidenlijst van week 3 vind je meer informatie over hoe je dit toepast bij het trekken van tanden of kiezen.

 

Keelspray

Keelspray kan letterlijk een verademing zijn bij keelklachten, verkoudheid en griep. Toch heb ik zelf gemerkt dat er vaak veel ongewenste en onnatuurlijke ingrediënten in commerciële keelsprays zitten, of dat ik ze simpelweg te intens of zoet vind. Gelukkig is het heel makkelijk om je eigen natuurlijke én effectieve kruidenspray te maken! Hieronder leg ik je uit hoe je dit doet.

 

Waar kun je een keelspray voor gebruiken?

  • Je kunt een keelspray natuurlijk bij allerlei keelklachten gebruiken, zoals keelpijn, hoest en slijm. Ik merk zelf dat ik dit over het algemeen bij griep en verkoudheid graag toepas en dat het een makkelijke manier is om de werkzame bestanddelen van de kruiden heel direct toe te passen. Zeker als het niet lukt om kruidenthee te drinken, is dit een goed alternatief!
  • Daarnaast kun je een keelspray ook gebruiken als je vermoedt dat je ziek wordt of als je omgeving ziek geworden is.

 

Hoe maak je een keelspray?

Als basis voor een keelspray gebruiken we, net als bij een mondspoelmiddel, een infusie of een decoct. Maar je kunt hier ook zeker een tinctuur of glyceriet aan toevoegen! Bijvoorbeeld een decoct van Salie met een tinctuur van Rode Zonnehoed, kan een krachtige combinatie zijn! Daarnaast kun je er honing aan toevoegen voor de verzachtende en antibacteriële werking. Op die manier kun je ermee experimenteren en aanpassen naar eigen behoefte of dieet!

We gebruiken over het algemeen vooral immuunversterkende, antibacteriële en verzachtende kruiden voor een keelspray. Hieronder een lijstje met voorbeelden:

  • Heemstwortel (Althaea officinalis)
  • Hyssop (Hyssopus officinalis)
  • Kaasjeskruid* (Malva sylvestris / Malva moschata)
  • Rode Zonnehoedwortel (Echinacea purpurea)
  • Salie (Salvia officinalis)
  • Tijm (Thymus vulgaris)
  • Vlierbessen (Sambucus nigra)
  • Weegbree* (Plantago lanceolata / Plantago major)

Van de kruiden met een * kun je beter een koud maceraat maken voor optimale extractie van de slijmstoffen.

Benodigdheden:
  • Theepot/koffiepers of steelpannetje met deksel
  • Zeefje
  • Sprayflesje (50 tot 100 ml)
  • Tinctuur (optioneel)
  • Goede kwaliteit biologisch dynamische honing (optioneel)
Instructies:
  1. Maak een infusie of decoct van de kruiden die je gekozen hebt en laten trekken of koken met de deksel erop. Voor een infusie raad ik aan om het een nachtje te laten trekken en voor een decoct zo’n 30 minuten zachtjes te laten koken. De precieze hoeveelheid hangt af van het volume van je sprayflesje en of je er honing en een tinctuur aan wilt toevoegen. Wil je alleen thee in je sprayflesje, neem dan de hoeveelheid van het volume van je flesje. Als je er honing en/of een tinctuur aan wilt toevoegen, kun je ongeveer ¾ van het volume van je flesje aan thee maken. Ik merk zelf dat 50 ml vaak al meer dan genoeg is voor een paar dagen!
  2. Als de infusie klaar is of het decoct is afgekoeld kun je het door een zeefje heen schenken om de kruiden eruit te zeven. Als je er honing en een tinctuur aan toe wilt voegen, kun je dit er nu bij doen. Gebruik 1 theelepel honing en/of 50 druppels tinctuur op 50 ml thee. Roer goed door en schenk dit mengsel vervolgens in een sprayflesje.

Houd er rekening mee dat het zo’n 2 tot 3 dagen houdbaar is. Als je er ook honing en een tinctuur aan toevoegt zal de houdbaarheid iets langer worden. Eventueel kun je het ook in de koelkast bewaren, dit geeft een extra verkoelende werking op de keel.

 

Hoe gebruik je een keelspray?

Bij de eerste tekenen van keelpijn kun je beginnen met het regelmatig in de keel sprayen van deze kruidenkeelspray. Algemene dosering richtlijnen zijn elke 2 uur, maar bij hevige keelpijn kan dit vaker gebruikt worden.