Kruidenrookbundel maken en gebruiken
Een paar tips voordat je begint:
- Je mag zelf bepalen hoe kort of lang en dik of dun je de bundel maakt. Bedenk dit wel voordat je de planten gaat plukken zodat je daar rekening mee kan houden. Handig om te weten is wel dat hoe dikker en groter je de bundel maakt, hoe belangrijker het is dat hij goed droogt zodat het niet binnenin gaat schimmelen.
- Oogst de plant met steel erbij, als dat kan. Hiermee bouw je een goede basis op voor je bundel. Neem liever geen of weinig losse blaadjes, dit is moeilijker om een bundel van te maken. De stengels hebben ook vaak een kruidige geur en kunnen op zichzelf al goed gebruikt worden voor rookbundels.
- Bloeiende planten zijn bijzonder mooi om te gebruiken aan de buitenkant en uiteinden van de bundel.
- Gebruik het liefst garen of touw van natuurlijk ongebleekt materiaal, zoals katoen of hennep. Het branden van onnatuurlijk materiaal kan ervoor zorgen dat er ongezonde stoffen vrijkomen. Neem niet te dik touw, want dit kan te veel vlam vatten. In de video gebruik ik henneptouw.
- Oogsten rondom volle maan geeft extra kracht aan je kruidenbundel omdat de energie en sapstroom dan vaak in de uiteinden van de plant zit.
- Wil je bloemen gebruiken? Oogst ze dan wanneer ze nèt uit de knop komen, hiermee voorkom je dat ze uitvallen.
- Wanneer je planten gaat plukken, doe dit dan met respect en aandacht.
➤ Meer info over (wild)plukken en toestemming vragen voor het oogsten kun je vinden in het hoofdstuk ‘Over wildplukken en dankbaarheid‘ in week 3.
Rookbundel – basisinstructies
Benodigdheden:
- Kruiden
- Touw (natuurlijk materiaal)
- Schaar
- Droogrek/oven (of een droge, warme plek om op te hangen)
Instructies:
- Maak met de kruiden een bundel zoals je wilt dat hij eruit gaat zien. Het kan helpen om ze eerst op tafel neer te leggen. Wanneer je klaar bent met je ontwerp, kun je een lang stuk touw afknippen. De lengte die je nodig hebt hangt af van de dikte en grootte van de bundel. Bedenk dat het touw twee keer om de bundel heen gedraaid wordt. Neem liever wat meer touw dan te weinig. Maar je kunt er ook altijd nog wat aan vast knopen.
- Maak aan de onderkant van de bundel een stevige knoop met het touw. Zorg dat je aan de ene kant van de knoop een lang stuk touw overhoudt, wat je om de bundel heen gaat binden. Het andere deel mag kort blijven, zo’n 10-20 cm.
- Pak het lange stuk van het touw en draai dit aan de onderkant van de bundel een paar keer strak eromheen. Hiermee zorg je ervoor dat de bundel stevig blijft. Draai het touw nu in grotere cirkels om de bundel heen naar boven. Trek het touw zo strak mogelijk aan, omdat de kruiden zullen krimpen wanneer ze drogen. Maak niet te grote cirkels, omdat kruiden er anders makkelijk uitvallen tijdens het branden.
- Je kunt tussendoor knoopjes maken zodat het touw tijdens het branden niet los gaat zitten. In het filmpje laat ik zien hoe je dit heel makkelijk kan doen.
- Als je bij de top aankomt van de bundel, kun je het touw eromheen draaien en weer doorgaan naar beneden. Als je een super stevige bundel wilt, je kun je dit herhalen.
- Als je beneden bij de beginknoop aankomt, kun je het touw weer vastknopen aan het korte deel van het touw. Als je de bundel wilt ophangen, kun je de twee uiteinden van het touw wat je nog over hebt aan elkaar vastbinden als een soort lus. Anders kun je het touw afknippen bij de knoop.
- Knip de uitstekende stengels aan de onderkant recht af, als je dat wilt.
- Zorg dat je bundel goed droogt, want hoe dikker je bundel is, hoe sneller hij kan gaan schimmelen. Je kunt de bundel ook drogen door hem op een droogrek te leggen of in een droogoven. Zorg er in ieder geval voor dat je de bundel droogt op een echt droge, warme plek met goede circulatie. Het liefst uit het (zon)licht omdat de kruiden anders verbleken. Afhankelijk van de plek, de temperatuur en het seizoen duurt het een paar dagen tot 2 weken om de bundel volledig te drogen. In een droogoven op 35 graden duurt het zo’n 2 dagen. Als alle kruiden in de bundel knapperig droog aanvoelen is je bundel klaar.
➤ Meer info over kruiden drogen kun je vinden in het ‘hoofdstuk Oogsten, drogen & bewaren‘ in week 3.
Bewaar de bundel na het drogen het liefst op een droge luchtdichte plek. Gedroogde kruidenbundels kun je in principe jaren bewaren, maar de werking, kleur en geur verminderen sterk na een jaar.
Een kruidenbundel gebruiken
- Doe ramen en deuren open om zo veel mogelijk frisse lucht binnen te laten.
- Steek de top van de kruidenbundel voorzichtig aan en laat hem kort vlam vatten. Blaas het vuur uit tot de kruiden gloeien. Meestal blijven de kruiden nu langzaam doorroken en -gloeien. Steek hem liever wat vaker opnieuw aan dan dat je de bundel direct hard laat branden. Dat is niet nodig en zorgt vaak voor te veel rook.
- Je kunt eventueel nadenken over je intentie voor het gebruik van de bundel en dit in gedachten of hardop uitspreken. Bijvoorbeeld: alle zware, negatieve energie verlaat nu mijn huis en maakt ruimte voor lichte, liefdevolle energie.
- Loop met de gloeiende bundel rond, beweeg hem rondom je lichaam of leg de bundel neer op een veilige plek. Zo kan de rook zich rustig verspreiden.
- Een kruidenbundel dooft meestal uit zichzelf. Als je klaar bent kun je hem neerleggen op een vuurvaste schaal en laten doven. Eventueel kun je het uiteinden een beetje aanstampen zodat het sneller dooft. Wanneer een kruidenbundel te hard brandt en niet uit zichzelf dooft, kun je er een (vuurvaste) deksel overheen plaatsen of alleen het uiteinde van de bundel een beetje nat maken. Laat brandende of smeulende kruiden nooit achter zonder toezicht.
- Een kruidenbundel kun je vaak meerdere keren gebruiken.
Veiligheid
Het is belangrijk en fijn om de plek waar je kruiden wil branden altijd goed te ventileren voordat je de kruiden aansteekt. Zet ramen en deuren open om zo veel mogelijk frisse lucht binnen te laten, de rook vrij kan bewegen en het huis ook weer kan verlaten. Het is niet de bedoeling dat je de rook inademt of de ruimte blauw staat van de rook. Houd ook altijd rekening met huisdieren, zwangere vrouwen, kinderen en mensen met (chronische) luchtwegklachten.
Brand kruiden alleen op een veilige plek en in een vuurvaste schaal. Laat brandende kruiden nooit onbewaakt achter, maar doof de bundel als je er klaar mee bent. Meestal gaat de bundel vanzelf uit, maar je kunt hem ook lichtjes aanstampen op het brandende stuk, of hem heel kort onder de kraan houden. Maak hem niet te vochtig, omdat hij dan niet meer goed zal branden.
Gebruik rookbundels niet iedere dag. Bij veelvuldig en verkeerd gebruik kunnen de vluchtige- en organische stoffen in rookbundels een schadelijk effect hebben op de gezondheid.