Glycerine – Alcoholvrije tinctuur

Om een alcoholvrije tinctuur te maken kun je glycerine gebruiken in plaats van alcohol. Dit is fijn als je liever geen alcohol inneemt of om te gebruiken voor kinderen. Een extract gemaakt met glycerine noemen we ook wel een glyceriet. Hoewel dit meestal ook een tinctuur genoemd wordt en zo wordt gebruikt, is het officieel gezien een extract omdat er geen alcohol in zit. Sommige mensen gebruiken ook azijn om een alcoholvrije ‘tinctuur’ te maken. Extracten gemaakt met azijn die je kunt gebruiken als een tinctuur noemen we kruidenazijn en oxymel. In week 6 bespreken we hoe je deze middelen maakt en gebruikt.

Wat is glycerine?

Glycerine is een heldere, kleur- en geurloze vloeistof. Het wordt gewonnen uit plantaardige of dierlijke vetten of olie. Het heeft een zoetige smaak en een siroopachtige consistentie. Hierdoor krijg je een extract wat vaak lekker smaakt en daardoor fijn is om te gebruiken voor kinderen. Glycerine is een goed oplosmiddel voor het onttrekken van inhoudsstoffen uit kruiden zonder alcohol te hoeven gebruiken. Als oplosmiddel staat glycerine tussen alcohol en water. Het wordt ook veel in de voedingsindustrie en cosmetica gebruikt, bij het maken van bijvoorbeeld tandpasta, shampoo en zeep. Doordat glycerine water bindt, hebben bacteriën en schimmels minder kans en heeft het een conserverende werking.

Het nadeel van glycerine is dat het, in vergelijking tot alcohol, de inhoudsstoffen uit kruiden minder goed onttrekt en je ‘tinctuur’ daardoor minder effectief kan zijn. Als je zoveel mogelijk uit je kruiden wilt halen, is glycerine daarom mogelijk niet de beste manier. Ook heeft glycerine een minder lange houdbaarheid: ongeveer 6 tot 12 maanden (in vergelijking tot minstens 2 jaar bij alcohol). Verder is het moeilijk om de herkomst en productiewijze van glycerine te achterhalen, waardoor ik persoonlijk (biologische) alcohol meer vertrouw en dat een zuiverder product vindt. Dat gezegd hebbende, is glycerine wel een perfect vervangend oplosmiddel als je geen alcohol wilt of kan gebruiken.

Glycerine is een heldere, kleur- en geurloze vloeistof met een siroopachtige consistentie

Glycerine kopen

Aangezien glycerine zowel uit plantaardige als dierlijke olie kan worden gemaakt is het belangrijk om er op te letten dat het geschikt is voor consumptie (food-grade) en van plantaardige afkomst is. Ik raad aan om gecertificeerd biologische glycerine te gebruiken, omdat glycerine een bijproduct is van de olie-industrie.

Via deze link kun je biologische glycerine kopen, deze is gemaakt van lijnzaad.

Kruiden gebruiken – vers of gedroogd?

Je kunt zowel verse als gedroogde kruiden gebruiken voor een glyceriet. Ik vind het persoonlijk handiger om met gedroogde kruiden te werken bij glycerine, omdat de conserverende werking van glycerine niet al te sterk is. Door gedroogde kruiden te gebruiken heb je wat minder snel kans op bederf dan met verse kruiden.

Houdbaarheid en bewaren

Door de zwakkere antibacteriële werking heeft glycerine een houdbaarheid van zes tot twaalf maanden, als je het koel en donker bewaard. Om deze reden kun je het beter in de koelkast bewaren. Een glyceriet kan makkelijk bederven, waardoor je er wat beter op moet letten hoe je ermee om gaat dan met een tinctuur van alcohol. Raak de druppelaar of opening niet aan met je mond, tong of vingers en leg hem ook niet neer op een vieze ondergrond of ergens waar bacteriën op kunnen zitten. Dit kan zorgen voor schimmel en verminderde houdbaarheid. Als je schimmelvorming ziet in je glyceriet of de geur niet aangenaam meer is, is het tijd om een nieuwe te maken.

Dosering

Je kunt dezelfde doseringrichtlijnen gebruiken als bij een alcoholtinctuur.

Als je een glyceriet wilt maken met gedroogde kruiden, voegen we wat extra water toe aan de glycerine om zo de kruiden te rehydrateren. Hiervoor maak je eerst een mengsel met 75% glycerine en 25% gedestilleerd water. Oftewel, ¼ deel water en ¾ deel glycerine. Dit kun je afmeten in een maatbeker. Voor een glyceriet van bijvoorbeeld 100 ml gebruik je dus 75 ml glycerine en 25 ml water. Gedestilleerd water kun je kopen of zelf maken.

Als je een glyceriet wil maken met verse kruiden kun je met 100% glycerine werken, als je zorgt dat al het plantmateriaal goed bedekt en gemengd is met de glycerine.

Instructies:

Gebruik het tinctuur basisrecept op de volgende pagina voor instructies, waarbij je de alcohol vervangt voor glycerine of je glycerine-watermengsel.