Aarde, water, vuur en lucht
De elementenleer
Naast de inhoudsstoffen, de werking en toepassing van kruiden, bestaat er ook nog de elementaire of energetische werking van kruiden. De (elementaire) energie verwijst naar de vier basiskwaliteiten van kruiden: warm, koud, vochtig en droog. In wezen zijn deze kwaliteiten gebaseerd op de elementen vuur, water, aarde en lucht. Deze kenmerken herkennen we overal terug in de natuur, bijvoorbeeld in de seizoenen. Zo staat het element vuur gelijk aan de zomer, waarin we de warme kwaliteit van vuur goed kunnen ervaren. Het element aarde komt sterk overeen met de herfst, waarin de energie letterlijk terug keert naar de aarde.
Ieder kruid bevat eigenschappen die bestaan uit een specifieke combinatie van deze elementen. Deze energetische kwaliteiten komen overeen met onze lichamelijke systemen. Ziekte of onbalans is dan ook vaak een verkeerde verhouding van deze elementen, zoals bijvoorbeeld te veel warmte/vuur en droogte, of te veel aan vocht. Zo wordt verkoudheid vaak gekenmerkt door te veel vocht, gepaard met warmte of juist kou. Op deze manier zijn deze elementaire eigenschappen van kruiden en onze klachten een intuïtieve en handige manier om het juiste kruid te koppelen aan een bepaalde persoon of klacht.
Zo werken bijvoorbeeld Pepermunt en Gember beide ondersteunend op de spijsvertering, maar is Pepermunt verkoelend en Gember verwarmend. Als je de elementaire energie van een kruid kent, kun je beter aanvoelen wat bij jouw lichaam en behoeftes past. Je kunt dan een betere keuze maken, omdat je begrijpt wat de precieze werking en energie van het kruid zal zijn. Dit is een intuïtieve manier om met kruiden te werken omdat het iets is wat je echt kunt ervaren: gember voelt warm, pittig en sterk, pepermunt voel fris, verkoelend en verzachtend. Op die manier is elementaire kruidengeneeskunde iets wat je ook zelf kunt oefenen door de kruiden te proeven en te ervaren. Eén van de beste manieren om de werking van kruiden te leren kennen, is door ze zelf te ervaren!
Over het algemeen worden vaak (maar zeker niet altijd!) kruiden gekozen die tegenovergestelde eigenschappen hebben van de klacht of de staat van het lichaam. Voor iemand die het koud heeft, zouden we bijvoorbeeld de prikkelende, verwarmende kruiden gebruiken. Of voor iemand die last heeft van zijn spijsvertering in de winter en de neiging heeft het sneller koud te hebben, is een verwarmend kruid zoals gember een meer passende keuze dan de verkoelende pepermunt.
De elementaire eigenschappen van kruiden zijn een belangrijk onderdeel van de informatie die in de kruidengeneeskunde gebruikt wordt om te bepalen welk kruid geschikt is voor een bepaalde onbalans of gezondheidsklacht. Als we de energie en werking van een kruid koppelen aan de elementaire eigenschappen van de klacht of onbalans, kunnen we beter bepalen welke kruiden gebruikt moeten worden. Hierdoor zijn de kruiden afgestemd op de persoon en is de behandeling vaak effectiever.
Dit is niet iets wat je direct moet kunnen doen om met kruiden te mogen werken. Het is simpelweg een manier om kruiden beter te begrijpen en het wordt logischer met de tijd en ervaring. In de Plant Profielen bespreken we ook bij iedere plant de elementaire energie.
