Algemene dosering richtlijnen
Hoewel we vanaf week 4 beginnen met het maken en toepassen van kruidenmiddelen, geef ik nu alvast basisinformatie mee over dosering. Een belangrijk onderdeel van het werken met kruiden is namelijk het bepalen van de dosering. Kruiden zijn niet hetzelfde als reguliere medicijnen waar een specifieke dosis onderzocht en vastgesteld is. Ik geloof persoonlijk ook niet in een dosis die voor iedere persoon hetzelfde is. Iedereen is verschillend en heeft unieke behoeftes en reacties. Daardoor vind ik het juist onverstandig om ieder persoon dezelfde dosering aan te raden.
Het werken met kruiden kan daarom een mooie uitnodiging zijn om in te leren tunen op ons eigen lichaam. Er is niemand die jou precies kan vertellen hoe kruiden precies werken in jouw lichaam. Zelfs hoog opgeleide en ervaren natuurgeneeskundigen zullen op basis van statistieken en prognoses bepalen wat de dosis zou moeten zijn, maar hoe kruiden precies in jouw lichaam zullen werken, weet niemand zeker. Er zijn daarnaast ook nog allerlei tegenstrijdige meningen en ervaringen op dit gebied. Zoals je ziet maakt dit dat het hebben van een connectie met je eigen lichaam een belangrijk onderdeel is van het werken met kruiden; luisteren, voelen, begrijpen en stil staan bij jouw eigen ervaringen.
Dat gezegd hebbende, is het natuurlijk belangrijk én handig om basisinformatie over dosering te hebben waarmee je kunt beginnen. In dit hoofdstuk geef ik je daarom tips en basisrichtlijnen die je kunnen helpen bepalen welke dosis over het algemeen gebruikt wordt en welke het beste bij jou past. Daarnaast geef ik bij ieder kruidenmiddel in de cursus ook extra informatie over dosering. Op die manier kun je de basisrichtlijnen als startpunt gebruiken, maar ook leren in te voelen op je eigen behoeftes. Hier leer je meer van dan wanneer ik je vaste richtlijnen zou geven. Ik raad aan om de informatie in dit hoofdstuk de rest van de cursus (en daarna!) als hulpmiddel te blijven gebruiken wanneer je moet bepalen welke dosis je nodig hebt. Je kunt het bijvoorbeeld opslaan op je computer/tablet/smartphone of uitprinten zodat je het op een handige plek kunt bewaren.
Klik hier om dit hoofdstuk en alle richtlijnen te downloaden, zodat je het kunt opslaan en eventueel kunt uitprinten.
Het beste advies wat ik je kan geven is om altijd als eerste met een lagere (algemene) dosis te beginnen en te voelen wat jouw reactie daarop is. Vanuit daar kun je eventueel de dosis verhogen, of juist verlagen. Onthoud dat meer niet altijd beter is! Je kunt het altijd opbouwen, indien nodig. Vaak wanneer je het idee hebt dat kruiden niet voor je werken, komt dat simpelweg omdat de dosis niet juist is en een aanpassing nodig heeft.
Heb je een kruidenmiddel gekocht, zoals bijvoorbeeld een tinctuur, lees dan de verpakking/bijsluiter goed door en houd rekening met eventuele waarschuwingen. Houd altijd de aanbevolen dosis aan!
Het komt zelden voor, maar als je het idee hebt dat er bijwerkingen ontstaan tijdens het gebruik van kruidenmiddelen, zoals bijvoorbeeld plotselinge diarree, huiduitslag, misselijkheid, braken of sterke pijn, stop dan direct met het gebruik van het kruid. Raadpleeg je huisarts of een natuurgeneeskundige.
Deze algemene richtlijnen geef ik als startpunt, maar dit is geen medisch advies.
Constitutie / Hoe gevoelig ben jij?
Voordat we beginnen, is het belangrijk om te bepalen wat de gevoeligheid van jouw constitutie is. Constitutie betekent de specifieke staat of toestand van jouw lichaam. Dit is voor iedereen uniek en daarom belangrijke informatie om mee te nemen in het werken met kruiden.
Voel bij jezelf of je resoneert of jezelf herkent in één van de twee volgende voorbeelden. Weten hoe gevoelig je bent kan enorm helpend zijn in het bepalen van de dosis van kruidenmiddelen.
Robuust
- Heb je over het algemeen weinig last van geuren, kleuren, lichten en prikkels?
- Als je medicijnen of supplementen neemt, heb je dan moeite om te voelen of ze effect hebben?
- Zie je jezelf als een extravert persoon die graag veel onderneemt?
Sensitief
- Ben je (zeer) gevoelig voor geuren, geluiden, prikkels, smaken en licht?
- Heb je vaak een snelle reactie op medicijnen en voel je snel verschil wanneer je supplementen neemt?
- Ben je van nature een stiller, meer introvert persoon?
Notitie: natuurlijk zit hier ook gradatie en nuance in. Sommige mensen zijn zeer gevoelig én extravert, of introvert maar minder sensitief. Het gaat er vooral om waar je jezelf over het algemeen het meeste in herkent, naar welke richting je meestal neigt. Maak van hieruit een keuze.
Als je je meer identificeert met de robuuste kenmerken, kun je een wat hogere dosering van je kruidenmiddelen nemen. Herken je jezelf meer in de sensitieve kenmerken, dan is het belangrijk om de dosering van je kruidenmiddelen wat te verlagen.
Twijfel je? Begin dan met een lagere dosis en voel van daaruit wat dat met je doet. Vervolgens kun je op basis van jouw reactie de dosering aanpassen.
Dosering richtlijnen
Voordat we kunnen bepalen welke dosering passend is, is het belangrijk om vast te stellen wat precies het doel is van de kruidenmiddelen en wat de kenmerken van het symptoom zijn. Een acute buikgriep vraagt namelijk om een ander soort dosering dan wanneer we ons zenuwstelsel willen helpen ontspannen op langere termijn. We delen de richtlijnen op in drie soorten dosering: acuut, chronisch en dagelijks. Vanuit daar kun je bepalen welke op jou van toepassing is en bij ieder middel zien wat de geschikte dosering is.
Hieronder de algemene dosering richtlijnen voor volwassenen. Houd er rekening mee dat je dit moet aanpassen op je eigen constitutie en gezondheid. De dosering richtlijnen voor kinderen staan verderop in het hoofdstuk.
Inwendige kruidenmiddelen
Kruidenthee / Decoct
- Acute dosering: ½-1 kop per uur tot acute klachten verminderen
- Chronische dosering: 3 koppen per dag voor 3-12 weken (duur afhankelijk van het kruid)
- Dagelijkse dosering: 1-3 koppen per dag
Infusie
- Acute dosering: ½ kop per uur tot klachten verminderen
- Chronische dosering: 2-3 koppen per dag voor 3 weken
- Dagelijkse dosering: 1-3 koppen per dag
Kruidenhoning
- Acute dosering: 3-6 theelepels per dag tot klachten verminderen
- Chronische dosering: 1 theelepel 2x per dag
- Dagelijkse dosering: niet van toepassing
Siroop
- Acute dosering: 1-2 theelepels 2-3x per dag
- Chronische dosering: 1 theelepel 2x per dag
- Dagelijkse dosering: 2 theelepels 1x per dag
Oxymel
- Acute dosering: 1 theelepel 3x per dag
- Chronische dosering: 1-2 theelepels 2x per dag
- Dagelijkse dosering: 1 theelepel per dag
Tinctuur
- Acute dosering: 30-40 druppels 3-4x per dag
- Chronische dosering: 15-30 druppels 3x per dag
- Dagelijkse dosering: 15-30 druppels 2-3x per dag
Azijn
- Acute dosering: 1 theelepel 4x per dag
- Chronische dosering: 2 theelepels 2x per dag
- Dagelijkse dosering: 1-2 theelepels 1x per dag
Uitwendige kruidenmiddelen
Kruidenolie
- Acute dosering: 3-5x per dag inmasseren
- Chronische dosering: 1-3x per dag inmasseren
- Dagelijkse dosering: 1-2x per dag inmasseren
Zalf
- Acute dosering: zoveel als nodig – minstens elke 2 uur
- Chronische dosering: zoveel als nodig – zo’n 2-4x per dag
- Dagelijkse dosering: niet van toepassing
Kompres
- Acute dosering: 2-3x per dag
- Chronische dosering: 1-3x per dag
- Dagelijkse dosering: niet van toepassing
Kruidenstoom
- Acute dosering: 2-3x per dag
- Chronische dosering: 1-2x per dag
- Dagelijkse dosering: niet van toepassing
Kruidenbad
- Acute dosering: 1-3x per dag
- Chronische dosering: 1-2x per dag
- Dagelijkse dosering: 1x per dag
Dosering bij kinderen
Het is belangrijk om voorzichtig en met zorgvuldigheid kruiden te gebruiken bij kinderen. Hiervoor zijn handige technieken bedacht om te bepalen wat de juiste dosis is per leeftijd en gewicht van het kind. Deze zal ik hieronder uitleggen. Als je kind zware allergieën of een chronische ziekte heeft, raadpleeg dan eerst een natuurgeneeskundige of arts voordat je kruiden introduceert. Voor advies over het behandelen van baby’s raad ik aan om een natuurgeneeskundige te raadplegen en dit niet zelf te behandelen als beginner.
Clark’s regel
Deze manier van uitrekenen gebruikt het gewicht van je kind om de aanbevolen dosis te bepalen. Het is helaas alleen beschikbaar in pounds in plaats van kilo’s. Maar via Google kun je heel gemakkelijk van kilo’s naar pounds omrekenen.
- Reken het gewicht van je kind om van kilo’s naar pounds (bijvoorbeeld 37 kilo = 80 pounds)
- Deel de hoeveelheid pounds door 150* (bijv. 80 / 150 = 0,5)
- Bepaal de volwassenendosis van het middel wat je gebruikt (bijvoorbeeld 2 theelepels, 3x pd)
- Vermenigvuldig de uitkomst van de rekensom (0,5) met de volwassenendosering; in dit geval 0,5 x 2 (theelepels) = 1
In dit voorbeeld is de aanbevolen dosis voor het kind dus 1 theelepel, 3x per dag.
*De 150 in deze rekensom staat voor het aantal pounds van een gemiddeld volwassene.
Nog een voorbeeld:
- Een kind van 30 kilo = 70 pounds
- 70 / 150 = 0,46
- Volwassen dosis is 3 koppen thee per dag
- 0,46 x 3 = 1.4
Dan wordt de aanbevolen dosis 1.4 kop per dag.
Als een extra voorzorgsmaatregel kun je de dosis ook zo klein mogelijk houden: één of hoogstens twee druppels van een tinctuur of een paar kleine slokjes van een lichte kruidenthee. Daarna kun je een paar uur aan kijken wat de reactie daarop is. Dit is een fijne manier bij extra gevoelige kinderen en wanneer je kind allergieën of intoleranties heeft.
De Huid test
Als je wilt checken of een kruid, dat je nog nooit eerder aan een kind hebt gegeven, veilig is voor het kind, kun je de huidtest doen. Let op: natuurlijk wel alleen met kruiden waarvan je zeker weet dat ze veilig zijn om inwendig of uitwendig te gebruiken.
Neem een klein beetje van het kruid, de thee of tinctuur en masseer dat in op de binnenkant van de arm van je kind. Wacht 24 uur om te zien of er een reactie op is, voordat je het kruid gaat gebruiken. Als er een reactie optreed wordt verder gebruik afgeraden. Let wel op, deze manier biedt geen garantie dat er bij inwendig gebruik geen reactie ontstaat, het is simpelweg een manier om reacties eventueel te kunnen voorkomen.
Ik raad de volgende boeken aan als je je verder wil verdiepen in hoe je kruiden het beste voor kinderen kunt gebruiken:
- U kunt veel meer dan u denkt – Dr. Hans Moolenburgh
- Nature’s Children – Juliette de Baïracly Levy
- An Encyclopedia of Natural Healing for Children & Infants – Mary Bove