Roots van de moderne geneeskunde

Onderstaand artikel komt uit de Wilde Apotheek cursus, gemaakt door Afke. Leer werken met geneeskrachtige kruiden en leg thuis je eigen natuurlijke apotheek aan!

Ondergronds verweven

We lijken in onze Westerse cultuur te zijn vergeten dat tot 200 jaar geleden alle medicijnen die mensen nodig hadden, uit de natuur kwamen. Het is vreemd dat iets wat we de gehele mensheid gedaan hebben, de natuur als apotheek gebruiken, nu zo weinig erkenning en waardering krijgt. Het wordt vaak in een hoekje gezet van alternatieve zorg of zelfs van kwakzalverij.

De kracht van de natuur wordt echter veel vaker nog steeds gebruikt zonder dat we het doorhebben. Veel moderne medicijnen bevatten nog steeds (geïsoleerde) stoffen die direct uit planten gehaald worden of die van planten zijn afgeleid. Zonder de Wilg (Salix alba), waarvan de bast salicylzuur bevat die pijnstillend werkt, had aspirine misschien wel nooit bestaan.

Wilg (Salix alba) – De natuurlijke voorouder van aspirine

Sinds de ontwikkeling van de chemie eind negentiende eeuw worden werkzame inhoudsstoffen uit planten geïsoleerd en losgemaakt van hun geheel. Deze geïsoleerde stoffen worden vervolgens verwerkt tot medicijnen. Wat er echter gebeurt als je stoffen isoleert, is dat je ze eigenlijk uit balans haalt. In een plant zit een compleet pakketje van inhoudsstoffen die op elkaar inwerken en een specifieke medicinale werking en balans creëren, zowel in de plant zelf als wanneer wij het innemen.

Wanneer we dit uit verband halen en stofjes isoleren, spelen we zelf de natuur en denken we het beter te weten, terwijl de plant dit niet zo ‘bedoeld’ heeft. Dit is, onder andere, de reden dat bijwerkingen veel vaker voorkomen bij farmaceutische medicatie met geïsoleerde inhoudsstoffen, in vergelijking tot kruiden die als geheel worden toegepast.

We vergeten soms dat onze moderne wetenschap pas zo jong is, vergeleken met de eeuwenlange periode waarin mensen op intuïtief niveau met kruiden werkten. Wat onze verre voorouders wisten op basis van ervaring, hun zintuigen, hun diepe kennis, wordt regelmatig bevestigd door moderne wetenschap.

Voordat er überhaupt termen waren voor specifieke inhoudsstoffen of apparaten om deze te meten of te isoleren, wisten onze voorouders waar kruiden goed voor waren en waarmee deze ons konden helpen. Zo wordt Heermoes (Equisetum arvense) bijvoorbeeld al eeuwen gebruikt ter versterking van de botten, tanden en haren – en wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat Heermoes bijzonder veel silicum bevat, een essentieel mineraal voor onze botten.

Het is mooi en waardevol, en soms ook noodzakelijk, om kruiden op onze moderne manier te kunnen onderzoeken – maar laten we niet vergeten dat de beginselen van de kruidengeneeskunde, en de geneeskunde uberhaupt, bij onze voorouders en bij de natuur ligt.

We leven in een bijzondere tijd waarin we de groeiende kennis van de moderne wetenschap kunnen verbinden met de oeroude waardevolle kennis en ervaringen van onze voorouders – en leren vertrouwen op onze eigen intuïtie en ervaringen. Het werken met kruiden brengt ons terug in onze kracht en het voelt goed om je eigen kruidenmiddelen/medicijnen te kunnen maken. Weten hoe je (preventief) zorgt voor jezelf en anderen door middel van kruiden geeft je een bijzonder waardevolle skill die ons tegelijkertijd verbindt met onze menselijkheid én de natuur.

“De kruidengeneeskunde is als een prachtige wilde tuin die platgemaaid en omgeploegd is om plaats te maken voor monocultuur, waar de zaden van deze oeroude tuin één voor één weer bovenkomen totdat de mens de roep van de natuur weer hoort.”

Geef jezelf de tijd

Ik wil graag benadrukken dat je jezelf de tijd en ruimte mag geven om te leren over de kruiden. We proberen honderden jaren aan kennis en ervaringen opnieuw te leren, te onthouden én toe te passen en dat is vrijwel onmogelijk om van onszelf te vragen.

Onderstaand fragment komt uit de podcast Medicine Stories, met een gesprek tussen Amber Magnolia Hill en Kami McBride, twee ervaren herboristen. Ik vond dit zo goed verwoord dat ik het in zijn geheel aan je wilde laten lezen, ik had het zelf niet beter kunnen formuleren.