Natuurlijk snoeien: Het belang van een top en penwortel voor een gezonde boom

natuurlijk snoeien - belang van een top

Natuurlijk snoeien: Het belang van een top en penwortel voor een gezonde boom

De top en de penwortel van een boom zijn eigenlijk de belangrijkste onderdelen van een natuurlijk groeiende boom. Zonder een top en penwortel kan een boom niet op een natuurlijke manier groeien. Dit artikel gaat over natuurlijk snoeien en waarom een boom het beste gedijt wanneer deze zijn natuurlijke structuur behoudt.

Natuurlijk groeien met één top

Als een boom nooit getopt wordt, groeit hij meestal van nature met één top. De takken worden mooi over de stam verdeeld (vaak spiraalsgewijs) met de ideale afstand en ruimte tussen de takken. Zelfs als er meer of minder ruimte zit tussen de takken, past de boom de groei van de tak aan zodat alle takken voldoende zonlicht kunnen vangen. De boom houdt rekening met bomen in zijn omgeving en past hier zijn groei op aan. Dit is de basis van natuurlijk snoeien, waarbij de boom zijn natuurlijke vorm behoudt.

Wat gebeurt er bij het verwijderen van de boomtop?

Wat gebeurt er bij een boom waarvan de top eruit is geknipt? De boom reageert op het missen van zijn top door meerdere nieuwe toppen aan te maken. Doordat er meerdere toppen zijn, is de takverdeling minder optimaal en wordt de kroon vaak te dicht. Hierdoor hebben de takken niet meer voldoende zonlicht tot hun beschikking en ontstaat er een concurrentiestrijd tussen de takken, wat het probleem alleen maar verergert. Dit staat haaks op de principes van natuurlijk snoeien, waar de balans en de natuurlijke structuur centraal staan.

Herstelstrategieën: Terug naar natuurlijk snoeien

Als de nieuwe toppen nog jong zijn, is het nog mogelijk om de boom weer op één top te zetten. Zoek de beste en meest rechte tak, dit wordt de nieuwe top. Verwijder de andere toppen of buig ze uit, waardoor de groei minder dominant wordt. Wat voor jouw boom de beste keuze is, is helemaal afhankelijk van de overige takken van je boom. Kijk goed naar je boom en besluit wat voor jouw boom het beste is: uitbuigen of verwijderen. Door deze techniek toe te passen, behoud je de principes van natuurlijk snoeien.

Wanneer de nieuwe toppen al te oud en dik zijn, is het waarschijnlijk nodig dat je je boom snoeit. Maar de snoei kan heel beperkt zijn. Als er meerdere toppen zijn die al groter zijn, kun je er ook voor kiezen om alleen de toppen eruit te halen die weinig invloed hebben op de vorm van de boom. Het is ook mogelijk om een deel van één van de toppen te laten staan, maar wel de top eruit te halen hoger in de boom, zodat er uiteindelijk één dominante top overblijft.

Wat doen kwekers en wat betekent dat voor natuurlijk snoeien?

Kwekers toppen vaak de bomen. Als je een boom gaat uitzoeken bij een kweker, zoek dan een boom uit met één top. Meestal zijn vruchtbomen met één top alleen maar te vinden in kleine maten, omdat toppen een standaard ingreep is van een kweker. Voor liefhebbers van natuurlijk snoeien is het belangrijk om te kiezen voor een boom die zijn natuurlijke groei behoudt.

Het cruciale belang van de penwortel

De top van een boom is erg belangrijk, maar de penwortel is net zo essentieel. Als er geen penwortel meer aanwezig is, dan is dit niet te herstellen en zal er geen natuurlijk wortelpatroon ontstaan. De boomwortels hebben meer concurrentie met elkaar, en de boom heeft een verminderde stabiliteit.


Door deze technieken van natuurlijk snoeien te volgen, behoud je de natuurlijke balans en groei van je boom.

Wil je meer weten over hoe je op een natuurlijke wijze bomen snoeit en zo een gezond ecosysteem in je tuin of voedselbos creëert?

Ik heb een online ‘Natuurlijk snoeien’ cursus uitgebracht. Je vind hem hier.

Maarten Jansen
maarten@wildeschool.nl

Maarten groeide op in het buitengebied van de Randstad, omringd door biologische rozen en potplanten van zijn ouders. Zijn passie voor biologisch telen werd al vroeg gewekt. Na zijn hoveniersopleiding begon hij als zelfstandig hovenier, maar zijn interesse verschoof naar bomenwerk. Na meer dan 15 jaar ervaring als hovenier en boomspecialist, ontdekte hij voedselbossen en raakte gefascineerd door de lessen over bodemgezondheid. Zijn zoektocht verdiepte zich en hij werd steeds meer ondergedompeld in de complexiteit van bodemsystemen, wat leidde tot een voortdurende ontdekkingsreis in de natuur.